Toplumda insanlar arasındaki sosyal ilişkilerin gelişmesi, değer yargılarının oluşması, sosyal farkındalığın ve girişimciliğin artması ve sorunların çözümlenmesinde önemli bir etken olan gönüllülük, tarih boyunca toplumların kültürlerinin içinde kendine özgü bir şekilde var olmayı başarmış ve gelişerek günümüze ulaşmıştır. Birçok disiplinle etkileşimde olan gönüllülük kavramı; sivil toplum, kamu, özel sektör, medya, üniversite, spor, sanat vb. pek çok alanda kendisine yer bulan vazgeçilmez bileşenlerinden biri olmaya devam etmektedir. Özellikle son yıllarda ortaya çıkan insani krizler, savaşlar, göç ve mülteci hareketliliğinin getirdiği sorunlar, pandemi, deprem, sel, yangınlar, küresel açlıkla mücadele vb. afetler nedeniyle sivil toplum kuruluşlarının hizmetlerine duyulan ihtiyacın ve beklentinin arttığı bilinmektedir. Kısıtlı maddi olanaklara sahip ve artan sorunlarla mücadelede yoğun insan kaynağına ihtiyaç duyan sivil toplum kuruluşlarının iş ve hizmet üretiminde amaçlarını gerçekleştirmek için gönüllü katkısı ve yönetimi pek çok açıdan stratejik öneme sahip bir konu olarak değerlendirilmektedir. Nihayet geldiğimiz aşamada toplumsal mukavemeti artırmayı hedefleyen tüm kurumlar gönüllü hizmete yaslanmış durumdadır. Öyle ki günümüzde birçok temel hizmeti gönüllülerin desteği ve motivasyonu olmadan yürütmemiz oldukça zor.
İnsani eylemin de yedi temel ilkesinden biri olan “gönüllü hizmet” ilkesi, gönüllülüğün karşılık beklemeksizin yapılan ve yeteneğin menfaat beklemeden değere dönüştürülmesini sağlamaktadır. Bu duygu gönüllülüğün içsel bir motivasyon ürünü olduğuna da işaret ediyor. Dünyanın dönüşüm hareketine güç katan gönüllüler; kimi zaman karşımıza bir ulusal dernek üyesi kimi zaman kan bağışçısı kimi zaman da afet alanında insani yardım dağıtırken çıkabiliyor. Örnekleri iyiliğe katkı türlerinin sayısı kadar çoğaltmak mümkün. Bu somut faydaların yanında gönüllü hizmetler toplumun sağduyusunu, vicdanını, duyarlılığını geliştirirken yaşama da değer katıyor.
Gönüllülük eliyle yürütülen faaliyetleri sivil toplum perspektifinden incelediğimizde ise günümüzde en önemli ihtiyaçlardan birinin de gönüllülerin motive edilmesi ve faaliyet yürüttükleri kurumlarda tutundurulmaları olduğunu görürüz. Bu nedenle her yaştan gönüllülerin insan kaynaklarına verimli ve sürdürülebilir katkısı için motive edilmesi ve hizmet devamlılığını sağlayabilme becerisi gönüllü yönetiminin önemli bileşenlerindendir. Motivasyon araçları arasında ise gönüllünün gerçekleştirdiği faaliyeti takdir etmek, faaliyetin sonucunun nelere etki ettiğini, neyi değiştirdiğini gözlemlemelerini sağlamak ve gönüllü heyecanını sürekli canlı tutacak motivasyon araçları geliştirmek sürdürülebilir yönetimin temel konularındandır.
Uluslararası Kırmızı Yelek Gönüllülük Ödülleri de tam bu yaklaşımla 154 yıldır tüm çalışmalarını gönüllülerin desteğiyle sürdüren ve nice kuşaklara ilham olan Türkiye’nin en büyük gönüllü gücüne sahip Türk Kızılay’ın bu alandaki liderliğini tescilleyen bir gönüllü motivasyon projesi olarak doğdu.
Faaliyetleriyle topluma ilham veren, gönüllülük kültürünün bir toplum değeri olarak yaygınlaştırılmasına ve geliştirilmesine katkı sağlayan birey, kurum, sivil toplum kuruluşu, medya vb. yapıların ödüllendirildiği tören aynı zamanda ulusal ve uluslararası alanda ilk oluşu ve prestijiyle en önemli gönüllülük motivasyon projelerinden biri olma özelliği de taşıyor. Uluslararası Kırmızı Yelek Gönüllülük Ödülleri yine bu felsefenin bir yansıması olarak her yıl anlamlı bir günde, Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilen 5 Aralık Dünya Gönüllüler Günü’nde organize edilmektedir.
2022’de Gönüllülük Ödülleri, gönüllülüğün gelişimi için çalışmalar yürüten birbirinden kıymetli jüri üyelerimizin değerlendirmeleriyle 16 farklı kategoride 42 farklı ülkeden bildirilen 270 aday arasından seçildi. Yaptıkları çalışmalarla toplumsal değişime yol açan bu hikâyelerin 35’i ödül almaya hak kazandı.
Türk Kızılay Genel Başkanı Dr. Kerem Kınık, NTV Dış İlişkiler ve Dış Haberler Koordinatörü Ahmet Yeşiltepe, CNN Türk Ankara Temsilcisi Dicle Canova, Gençlik ve Spor Bakanlığı Gençlik Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Emre Topoğlu, Psikiyatrist Yazar Prof. Dr. Kemal Sayar, TRT Merkez Haberler Müdürü Lamia Ayhan, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat Şentürk, Birleşmiş Milletler Gönüllüleri Türkiye Koordinatörü Nil Memişoğlu ve IFRC Türkiye Delegasyon Başkanı Ruben Cano’dan oluşan jüri 2022 Gönüllülük Ödülleri’nin aşağıdaki kişilere ve kurumlara tevdi edilmesine karar verdi:
- Halil Demir – İlham Veren Gönüllü
- Cemal Güdül – İlham Veren Gönüllü
- Namık Tuncel – Engelleri Aşan Gönüllü
- Yunus Emre Güzel – Afetin Kahraman Gönüllüsü
- NTV – Medya Gönüllüsü (TV)
- GZT – Medya Gönüllüsü (Dijital Medya)
- Hürriyet – Medya Gönüllüsü (Gazete)
- Serpil Güzel Ün – Medya Gönüllüsü (Radyo)
- Ceyda Düvenci – Sanat Gönüllüsü
- Giovanni Guidetti – Spor Gönüllüsü
- Sağlık Bilimleri Üniversitesi – Üniversite Gönüllüsü
- AFAD – Kamu Gönüllüsü
- Orman Genel Müdürlüğü – Kamu Gönüllüsü
- Türk Hava Yolları – Özel Sektör Gönüllüsü
- Zorlu Holding – Özel Sektör Gönüllüsü
- Borusan Holding – Özel Sektör Gönüllüsü
- Çorbada Tuzun Olsun Derneği – Sivil Toplum Gönüllüsü
- Ahbap Gönüllüleri – Sivil Toplum Gönüllüsü
- Tema Vakfı – Sivil Toplum Gönüllüsü
- TEGV – Sivil Toplum Gönüllüsü
- Yusuf İslam – İlham Veren Gönüllü (Uluslararası)
- Rogelio Mata Batista – Uluslararası Kırmızı Aile Ödülü
- Asghar Khan – Uluslararası Kırmızı Aile Ödülü
- Emre Bark – Jüri Özel Ödülü
- TİFAKE – Kızılay Özel Ödülü (İş Birliği)
- Şenlendirme Platformu – Kızılay Özel Ödülü (Proje)
- Mehmet Levent Sürek – Kök Hücre Bağışçısı
- İHH – Gönüllüye Vefa Ödülü
Gönüllülük hikâyelerini toplumla buluşturan, motivasyon araçlarını yöneten ve bu kapsamda gönüllülüğün sürdürülebilir olmasını sağlayan Kızılayımızın tüm dünya gönüllüleri adına düzenlediği Uluslararası Kırmızı Yelek Gönüllülük Ödülleri, dünya genelindeki milyonlarca gönüllünün giydikleri yelekler ve toplum yararına dönüştürdükleri iyilik hikâyeleri var oldukça devam edecektir.
Dünyanın tüm gönüllü kahramanlarına teşekkür ediyor, nice yıllar gelecek kuşaklara ilham olacak çalışmalar yapmalarını ve iyiliğin tüm kalplerde yankılanarak dünyayı kuşatmasını diliyoruz.